TEZY do nowych paradygmatów edukacji

Autor: Arkadiusz Więcko

TEZA 1 Priorytetem wczesnoszkolnej edukacji winno być wytrącanie z „letargu” i twórcze pobudzenie najliczniejszego „środka” szkolnej populacji. Szkoła winna mieć czas dla każdego ucznia w odkrywaniu jego wyjątkowości i rozwijaniu jego, nawet mniej spektakularnych darów i talentów. W pierwszych latach wczesnej edukacji należy koncentrować się na budzeniu w każdym dziecku jego wyjątkowości, samodzielności do odważnego przekraczania siebie w oparciu o różnorodne, nie sformalizowane formy aktywności ze szczególnym akcentem położonym na muzykę, słowotwórstwo językowe, gry i zagadki logiczne, integrację z zespołem klasowym. Poprzez spontaniczne obcowanie z muzyką każdy uczeń winien doświadczać ciszy, nabywać umiejętności wybiórczego słuchania i gry na instrumencie, umieć współpracować z zespołem muzycznym. Słowotwórstwo winno stanowić preludium w rozmiłowaniu dziecka do czytania książek. Gry i zagadki logiczne winny stwarzać możliwość wytrącania ucznia ze stereotypowego myślenia, przełamywania blokad, pobudzania jego kreatywności, uruchamiania zdrowego rozsądku. W zespole klasowym dziecko zauważa potrzeby swego sąsiada, jest dla niego uprzejme i życzliwe, gotowe do współpracy na każdym kroku, poitrafi dzielić się tym co ma. Dzieci uczestniczą w zadaniach zespołowych, gdzie udział każdego członka zespołu staje się nieodzowny. Udział sformalizowanego, erudycyjnego przekazu na tym etapie edukacji winien być świadomie ograniczany i ściśle reglamentowany. U początku drogi do budzenia zamiłowania u dziecka winien stać przykład nauczycieli – „zapaleńców”, pasjonatów.

TEZA 2. Omylność, porażka, błąd, spontaniczność winny stać się w szkole codziennym doświadczeniem ucznia poprzez które miałby on możliwość przekraczania siebie i „uruchamiania” zarazem własnego potencjału, odkrywania swojej wyjątkowości. Szkoła winna organizować proces nauczania, wychowania tak, by wszyscy uczniowie mogli doświadczać, „parzyć się” na błędach każdego dnia, a nie dopiero w obliczu sprawdzianu czy poważnego problemu wychowawczego.

TEZA 3. Zamiłowanie winno stać się punktem wyjścia w realizacji programów przedmiotowych. Domaga się to umacniania jednostki w jej rozwoju niezależnie od posiadanego talentu i stopnia zdolności. Na etapie szkoły podstawowej segregację uczniów przesądzającą z góry: kto ma, a kto nie ma talentu należy zastąpić stwarzaniem warunków w których każdy uczeń w dobranym do swoich możliwości tempie rozwija własne zamiłowania integrując się z zespołem klasowym.

TEZA 4. Nadając odpowiednią rangę i powszechny charakter, należy przywrócić w szkołach i placówkach kulturalnych, rekreacyjnych: amatorski ruch artystyczny, sportowy z udziałem sprawdzonych pasjonatów sztuki i sportu jako prowadzących te zajęcia. Każdy młody Polak w okresie szkolnym ma prawo nabrać nawyków do czynnego podtrzymywania swojej kondycji fizycznej, twórczego, aktywnego uczestnictwa w kulturze uzyskując niepowtarzalną okazję do smakowania życia poprzez rozwijanie własnych pasji, zamiłowań! Ucznia należy wprowadzać do korzystania z kultury na zasadach aktywnego uczestnictwa. W uczestnictwie jednostki w kulturze należy akcentować jako cenne te momenty, które prowadzą do poruszeń serca, dają sposobność do refleksji nad życiem, niezależnie od stopnia profesjonalizmu. Uczestnictwo w amatorskim ruchu dostarcza uczniom niezbędnych okazji do doświadczania jednych z ważniejszych życiowych potyczek z własnymi emocjami, tu poznajemy też smak zwycięstwa i porażki, tu mamy możliwość przeżywania piękna braterstwa w drużynie, tutaj zadzierzgają się niekłamane przyjaźnie, często na całe życie. To na tych polach kształtuje się charakter człowieka, budzi się mentalność wojownika w dużo większym stopniu niż w szkolnej ławie.

TEZA 5. Inteligencja umysłu jest darem, a zarazem zobowiązaniem wobec słabszych, by stać na straży ich interesów. Kultura matematyczna jak i kultura słowa winny stać się podstawowym wyposażeniem ucznia niezależnie od przejawianych przezeń zainteresowań. Naturalną „glebą” do pracy w tym kierunku jest dojrzewanie klasy do roli wspólnoty dociekającej. Inteligencja umysłowa ucznia powinna zostać zaprzęgnięta do pracy zespołowej. W późniejszym etapie edukacji winna być permanentnie rozwijana drogą ukazywania związków przyczynowo-skutkowych na czytelnych przykładach w ramach każdego przedmiotu nauczania. Uczeń winien nabywać umiejętności udziału w debacie, potrafić sformułować własne stanowisko i bronić je argumentacyjnie, podchodzić z rezerwą do „gotowych” uogólnień, stwierdzeń, rozwiązań..

TEZA 6.   Inteligencja serca w centrum wspólnoty klasowej winna być rozwijana u uczniów poprzez aktywne uczestnictwo ucznia w budowaniu wspólnoty w zespole klasowym. Wysiłki te winny koncentrować się wokół oswajania , przyjmowania własnych i cudzych słabości oraz wyzwalania twórczej energii członków zespołu klasowego na rzecz czynienia pod kierunkiem wychowawcy wspólnego dobra. Każda klasa winna nawiązać bliższe relacje z grupą osób z niepełnosprawnością intelektualną celem poznania „żywego” wzorca bycia sobą, nabrania odwagi w nawiązywaniu ze sobą bliskich relacji, prostoty zachowań.

TEZA 7. Prawo do muzykowania traktować należy na równi z prawem do jedzenia i oddychania. Każdy uczeń, niezależnie od tzw. słuchu muzycznego ma prawo do nauki gry na wybranym instrumencie. Kluczowa rola edukacji muzycznej wynika z przymiotów, jakie kształtuje w człowieku możliwość muzykowania zarówno podczas gry spontanicznej jak i podporządkowanej zespołowi wokalnemu czy instrumentalnemu. Są to: dotykanie sfery mistycznej jaką niesie z sobą sama muzyka, doświadczanie aktu twórczego (układanie własnej melodii),zespołowość, przeżywanie braterstwa, komunii serc z członkami biorącymi udział we wspólnym muzykowaniu.

Brak możliwości komentowania.