Jak powstała kawiarnia? Inicjatorem powstania grupy ludzi chętnych
Michał Wolny, a pomysłodawcą była Klaudia Waryszak. Osoby, które
zadeklarowały chęć włączenia w działanie to w głównej mierze byli aktywiści,
którzy często przebywali na Cichej 4, w kamienicy, w której mieściło się
Autonomiczne Centrum Społeczne. Było to niezależne miejsce w Lublinie, w
którym miały siedzibę organizacje – grupy nieformalne, które bardzo często nie
wpisywały się w politykę lubelskich instytucji kultury. ACS było miejscem
wyjątkowym, ponieważ miało do dyspozycji nie odpłatnie całą kamienicę wraz
z przylegającymi budynkami za zgodą właściciela.
Kawiarnia Miłość powstała trochę na wzór Cafe Fińska w Krakowie.
Fińska powstała w czerwcu 2013 roku jako projekt w ramach konkursu Fresh
Zone edycji Grolsch ArtBoom Festival z inicjatywy Michała Mioduszewskiego.
Była to pierwsza kawiarnia bezgotówkowa w Polsce. Została utworzona na dwa
tygodnie trwania festiwalu, ale zainteresowanie projektem przerosło
oczekiwania twórcy. Po zakończeniu festiwalu postanowiono kontynuować
działalność kawiarni. Celem projektu było stworzenie miejsca spotkań bliższych
i dalszych sąsiadów.
Celami, które przyświecały była walka ze społecznym wykluczeniem.
Ludzie w dzisiejszych czasach spotykają się przede wszystkim w przestrzeniach
publicznych, kawiarniach lokalach. Aby móc się tam wybrać trzeba mieć co
najmniej 10 złotych na przysłowiową kawę. Osoby, które nie posiadają
pieniędzy na taki wydatek zostają wykluczone, ponieważ nie mają jak się
spotkać ze znajomymi. Osoby samotne czy starsze również są dotknięte tym
zjawiskiem. Powszechnie przyjęto, że do lokali chodzi się w towarzystwie, aby
samemu nie siedzieć czy mieć do kogo się odezwać. Mało, która osoba jest w
stanie zdobyć się na odwagę, aby pójść samemu. Z kolei osoby starsze uważają,
że lokale są dla ludzi młodych, a nie dla osób w ich wieku. My tworząc to
miejsce, chcieliśmy przeciwdziałać temu zjawisku na poziomie lokalny lub nawet sąsiedzkim.
Już od samego początku starano się oswajać ludzi z ideą
kawiarni. Podczas trwania remontu wystawiano stolik z krzesłem i wodą, aby
zachęcić sąsiadów do zostania na dłużej. W trakcie opowiadania o idei i
zasadach kawiarni ludzie pytali co trzeba przynieść w czym pomóc, dzięki temu
bardzo szybko stworzyła się grupa pomagająca w pracach remontowych.
Tradycją stały się wspólne posiłki przy których omawiano kolejne etapy prac,
wizje kawiarni, przyszłe działania. Często pojawiały się spory, ale za każdym
razem udawało się dojść do porozumienia. Jednym z burzliwszych tematów była
nazwa kawiarni. Ile osób to tyle było propozycji. Rozmowy trwały ponad trzy
tygodnie. W końcu metodą konsensusu udało się dojść do porozumienia. Myślą
przewodnią naszej kawiarni były wersy z pisma ” miłość nic nie kosztuje i
miłość jest bezinteresowna”. Dla wielu osób celem stało się „odczarowanie”
słowa ” miłość”, które w dzisiejszych czasach zostało bardzo spłycone i
wypaczone. Poprzez istnienie kawiarni udało się zmienić sens tego słowa wśród
twórców jak i późniejszych osób prowadzących kawiarnię.
Po ponad miesięcznym remoncie 10 sierpnia 2014 roku kawiarnia została
otwarta. Już tego samego dnia przeszedł Amerykanin Alex, który akurat był na
kursie języka polskiego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Po
wprowadzeniu go w zasady funkcjonujące tym miejscem jego zdziwienie tak
duże, że do swojego wyjazdu stał się stałym bywalcem kawiarni i za każdym
razem przyprowadzał swoich znajomych, aby mogli zobaczyć Miłość. Takich
historii jak Alexa jest wiele i każda jest wyjątkowa. Wkrótce po otwarciu
wyklarowała się liczba ok 25-30 osób, które aktywnie włączały się w
działalność kawiarni.
Naczelnymi zasadami kawiarni było szanowanie siebie nawzajem,
naszych poglądów, orientacji czy przekonań, nie krzywdzenie innych.
Kawiarnia była również przestrzenią wolną od alkoholu bez wyzysku czy
dyskryminacji. Szczególnie ważne były prawa człowieka i zwierząt.
Osoba, która przychodziła do kawiarni nie miała obowiązku płacenia za kawę czy
herbatę, ale mogła się odwdzięczyć poprzez dołożenie się do wspólnej
skarbonki, z której pokrywano rachunki za wodę gaz i prąd lub mogła przynieść
kawę, herbatę lub nawet cukier bądź uśmiechnąć się czy włączyć się w działanie
kawiarni. Miłość była miejscem, gdzie nie liczył się status społeczny wiek czy
płeć.
Kawiarnia była również miejscem, gdzie odbywały się różnego rodzaju
spotkania i miały miejsce różnego rodzaju inicjatywy np konwersatoria,
spotkania szwalni czy freelerning zielarski. Większość tych inicjatyw opierały
się na zasadzie wzajemności. Grupka ludzi zainteresowanych tematyką
spotykała się i wymieniała doświadczeniami i wiedzą na dany temat. Miłość
również stała się miejscem spotkań osób, które miały problem z alkoholem.
Szczególną opieką otaczano ludzi młodych, które już wpadły w nałóg i
pomagano im wyjść. Inicjatywy wydarzeń wychodziły nie tylko od
prowadzących kawiarnię, ale także z zewnątrz. Osoby, które nie miały jak się
przebić ze swoimi pomysłami lub nie wpisywały się w instytucje kultury miały
możliwość stworzenia czegoś w kawiarni. Często były organizowane koncerty
czy wieczorki poetyckie lecz też często spontanicznie się tworzyły.
Niedługo po otwarciu lokalne media zainteresowały się kawiarnią, a po
nich ogólnopolskie. Dzięki mediom większa liczba ludzi dowiedziała się o
kawiarni. Przez to zasięg kawiarni znacznie powiększył się. Ludzie z różnych
miast polski przyjeżdżali specjalnie, aby zobaczyć Miłość. Kilka grup
zainspirowało się kawiarnią i sami stworzyli takie miejsca m.in. w Katowicach,
Bydgoszczy czy nawet w Budapeszcie.